استاندارد روشنایی اتاق اداری یا همان ایزو 8995 در نسخه ایزو 2002 از مهم ترین موارد برای نورپردازی محیط های کاری می باشد که تاثیر مستقیم بر میزان کارایی افراد دارد. استفاده از روشنایی نامناسب برای محیط های کاری نه تنها راندمان را افزایش می دهد، بلکه تهدیدی جدی برای سلامتی افراد نیز محسوب خواهد شد. به همان دلیل لازم است بر اساس فرمول محاسبه شدت روشنایی، مقدار لومن مناسب اتاق اداری تعیین و با نورپردازی استاندارد تامین گردد. فضاگویا؛ تولیدکننده مبلمان اداری در ادامه نگاه جامعی به استاندارد شدت روشنایی و نور مناسب در اتاق و محیط های اداری خواهد داشت..webp)
میزان نورگیری اتاق اداری
در محیط های کاری بهداشت محیط و حفظ سلامت افقراد حرف اول را می زند و استانداردهای متعددی برای آن ارائه شده است. ایزو 8995 در نسخه 2002 به طور جامع میزان روشنایی مورد نیاز برای محیط ای اداری و کاری را بررسی و استانداردهایی را برای آن ارائه داده است. بر اساس این استانداردها، نه تنها شدت روشنایی، بلکه رنگ نور، جهت پذیری و میزان درخشش و نور در روز نیز بررسی شده است.
یکی دیگر از موارد بسیار مهمی که در استاندارد روشنایی اتاق اداری در ایزو 8995 به آن پرداخته شده، نحوه نورپردازی و نوع لامپ هایی می باشد که باید استفاده شوند. رنگ نور لامپ و میزان درخشش آنها به شدت بر روی دید افراد تاثیر دارد و کم یا زیاد شدن آن از حد استاندارد می تواند کارایی را کاهش داده و منجر به ضعف بینایی نیز شود.
یکی از مهم ترین فاکتورهایی که برای تنظیم میزان نور و روشنایی محیط اداری و کاری به آن پرداخته شده است، شدت روشنایی می باشد. اینکه در یک مساحت مشخص از اتاق مقدار شار نوری چقدر است، نشان دهنده شدت نور و روشنایی است. اگر شدت نور و روشنایی بیش از اندازه استاندارد باشد، سیستم بینایی اسیب دیده و مشکلاتی از قبیل سردرد نیز بوجود خواهد آمد. به همین دلیل لازم است میزان شدت روشنایی بر اساس استانداردهای ارائه شده تعیین و بر همین اساس لامپ مناسب انتخاب شود.
فرمول محاسبه شدت روشنایی (لوکس) LUX یکی از رابطه های کاربردی برای تعیین روشنایی مورد نیاز برای اتاق کار و محیط های اداری می باشد. فرمول عبارتند از: l = Li Cu LLF / Al
بر اساس استانداردهای ارائه شده در کشورهای مختلف میزان لوکس یا همان لومن متفاوت است. به عنوان مثال در کشور ایران مقدار استاندارد شدت روشنایی اتاق ادای و کار 500 لومن بر متر مربع است. در این رابطه Li مقدار لومن به ازای هر یک از لامپ ها بوده و cu مقدار ضریب است. Ai نشان دهنده هر متر مربع محیط فضای مورد نظر برای هر لامپ بوده و Llf نیز عواملی هستند که باعث میشوند نور از دست برود.
برای درک بهتر این موضوع مهم، لازم است بدانید که اگر مقدار لومن استاندارد برای اتاق اداری 500 لومن در نظر گرفته شده است، یعنی برای اتاق 12 متر مربع نیاز به یک لامپ 35 وات دارید. در نتیجه می توان گفت، لومن مناسب اتاق اداری 500 می باشد و برای اتاق آموزش و کنفرانس نیز همین مقدار کافی خواهد بود. برای سایر بخش ها که تردد در آنها کمتر است، مانند سرویس بهداشتی و پلکان مقدار لومن کاهش یافته و حدود 150 خواهد بود.
سیستم های روشنایی و لامپ ها در بخش های مختلفی از اتاق اداری و محیط کار نصب میشوند. بر اساس ایزو 8995 توزیع نور باید استاندارد باشد و نمی توان بر حسب سلیقه لامپ ها را در مکان های دلخواه قرار داد. بر اساس استانداردهای ارائه شده، حدود 0.6 تا 0.9 لوکس نور باید در سقف توزیع شود. این مقدار برای فضای روی دیوار بین 0.3 تا 0.8 و میزها 0.2 تا 0.6 و در کف اتاق نیز 0.1 تا 0.5 لوکس در نظر گرفته میشود.
همان طور که مشخص است، بیشترین توزیع نور باید بر روی سقف انجام شود و تا حد امکان نورپردازی از کف کاهش یابد.
لامپ های رشته ای و led و غیره رنگ های متفاوتی داشته و برای حفظ تعادل در محیط باید به درستی در کنار هم استفاده شوند. توجه داشته باشید که علاوه بر نور لامپ، رنگ وسایل موجود در محیط نیز می توانند بر نور نهایی فضا تاثیر زیادی داشته باشند. چون تابش نور بر روی وسایل مختلف و بازتاب آنها منجر به تغییر رنگ روشنایی محیط خواهند شد. استفاده از لامپ های رشته ای با نور زرد به تنهایی فضا را خسته کننده می کنند. در مقابل، نورهای سفید نیز به شدت تمرکز را از بین برده و اغلب افراد در چنین محیط هایی سردرد میشوند. به همین دلیل بهتر است بر اساس شرایط محیط ترکیبی از رنگ های زرد و سفید را نور اتاق کار در نظر بگیرید. لازم به ذکر است، بر اساس این استانداردها شاخص نمود رنگ باید بیش از 80 درصد در محیط کار باشد. علاوه براین، دمای رنگ نیز که همان گرم و سرد بودن (زرد و سفید بودن نور) است، برای رنگ های سفید سرد 4000 کلوین در نظر گرفته میشود.
استفاده از وسایل با سطوح صاف و صیقلی باعث میشود تا درخشش نور محیط تا حد زیادی افزایش پیدا کند. این مساله مخصوصا در اتاق های کار دارای میزهای سفید و صاف بیشتر رخ می دهد. بر اساس استانداردهای ارائه شده، مقدار درخشش نور باید در محیط کار رعایت شود. با تغییر لامپ ها و کم یا زیاد کردن آنها می توانید درخشش را در سطح ایده آل تنظیم کرد که در مرحله نورپردازی باید به آن توجه شود.
پربازدیدترین مطالب ما را دنبال کنید!
اگر در محیط کاریتان نیاز دارید تا به برخی از اجسام بعد و برجستگی بدهید، لازم است به جهت پذیری نور توجه شود. این ویژگی بیشتر در آتلیه ها و محیط هایی که در زمینه عکاسی و مدلینگ فعالیت دارند اهمیت پیدا می کند. جهت تابش نور لامپ ها باید به گونه ای تنظیم شود که بتوان به آن جهت داد و سطح های مورد نظر را برجسته ساخت.
در استاندارد روشنایی اتاق اداری باید به نور طبیعی موجود در محیط توجه شود. سپس با توجه به جهت تابش نور طبیعی در اتاق و تعداد پنجره ها، رنگ شیشه ها در نهایت لامپ های مناسب انتخاب و در بخش های مختلف از جمله کف و سقف و دیوار و روی میزها اجرا شود.
با توجه به میزان استاندارد روشنایی در محیط های اداری یا حتی صنعتی روشنایی و درجه و دمای رنگ نور، برای نورپردازی می توانید از لامپ های فلورسنت و دیود ال ای دی و همچنین لامپ های هالوژنی استفاده کنید. لام های ای دی دی طول عمر بالا و مصرف انرژی پایینی داشته و اشعه مادون قرمز نیز منتشر نمی کند.
بر اساس آنچه در طول متن به آن اشاره شد، میزان روشنایی مورد نیاز برای طراحی دکوراسیون داخلی اتاق های کار و محیط های اداری بر اساس شدت روشنایی، جهت پذیری نور، رنگ، مقدار نور طبیعی و توزیع نور تعیین می گردد. شدت روشنایی بیشتری اهمیت را در این زمینه داشته و با فرمول محاسبه شدت روشنایی با واحد لومن یا لوکس مقدار آن تعیین می گردد. این مقدار در کشورهای مختلف متفاوت بوده و در ایران مقدار لومن مناسب محیط کار 500 می باشد.